Được đầu tư 330 tỷ đồng (244 tỷ đồng được huy động từ vốn trái phiếu tỉnh Đồng Nai) hồ Cầu Mới (Đồng Nai) có tổng vốn lớn nhất trong các công trình thủy lợi ở Đồng Nai. Với sức chứa 30 triệu m3 nước, hồ có 2 nhiệm vụ là cung cấp 85.000 m3 nước cho KCN, khu dân sinh (khoảng 31,025 triệu m3/năm); Tưới tiêu cho 1.810 ha đất canh tác. Tuy nhiên, từ khi đi vào hoạt động hồ Cầu Mới chỉ làm mỗi một việc: xả nước thải
Hồ chứa nước phải xin xả nước…
Sau hơn 3 năm thi công ( tháng 10.2004) hồ Cầu Mới đã hoàn thành và được Sở NN- PTNT Đồng Nai và Ban quản lý dự án NN-PTNT bàn giao cho Cty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Đồng Nai (Cty KTTL) để đưa vào quản lý, khai thác từ tháng 4.2008.
Nhiệm vụ quan trọng thứ nhất của hồ để có thể đổ ra 330 tỷ đồng xây dựng theo phê duyệt của Bộ NN-PTNT (quyết định 1685 ngày 8.5.2000) là tưới cho 1.810 ha đất nông nghiệp ở huyện Long Thành và Nhơn Trạch. Oái oăm hơn, người ta đổ hàng trăm tỷ “tậu trâu” nhưng lại chưa “sắm được thừng”, khi đến thời điểm này, dù đã vận hành khai thác gần 1 năm, hồ lại chưa có hệ thống kênh mương để dẫn nước tưới tiêu. Từ đó dẫn đến một nghịch lý khác, đơn vị quản lý phải xả nước để bảm bảo an toàn cho hồ và tránh ngập lụt, chẳng khác gì “đốt tiền” đi.
Dẫn chúng tôi đi khảo sát hồ tại tuyến V (sức chứa 9 triệu m3) và tuyến VI (21 triệu m3), ông Trần Xuân Trung (trưởng trạm khai thác thủy lợi huyện Long Thành- thuộc Cty KTTL) nói “Từ tháng 7 năm ngoái đến nay, lượng nước trên hồ lúc nào cũng đầy ắp; bên cạnh đó, nguồn suối Quýt và suối Cả từ trên cao vẫn liên tục đổ về nên nếu không xả thì vào mùa mưa tới rất dễ xảy ra ngập lụt! Hiện nay chúng tôi phải xả mỗi giây 1m3/tuyến 5 và 2,8m3/tuyến 6. Tổng cộng là 3,8m3/giây cho toàn bộ khu vực hồ. Song khối lượng xả cũng chỉ ngang bằng với nước từ đầu nguồn về, nên Cty KTTL đang kiến nghị với UBND tỉnh và Sở NN-PTNT cho xả mỗi giây tăng gấp 2 lần. Nếu được phép xả thêm thì vào mùa mưa tới, khả năng vận hành của hồ mới đảm bảo an toàn, không bị xảy ra ngập úng ở những vùng trũng vì xả thải!”.
Mặt khác, theo ông Trung, trong khu vực tưới tiêu của hồ Cầu Mới, trước khi có hồ, thì đập Suối Cả (xã Long Phước, huyện Long Thành) đã đủ nước tưới cho 320ha. Đến nay cũng vậy, hệ thống thủy lợi ở đây vẫn đảm bảo tưới tiêu cho toàn bộ diện tích đất lúa trong xã, trong 2 vụ, hồ Cầu Mới chỉ làm nhiệm vụ “tiếp ứng” trong mấy tháng mùa khô. Tương tự, đập Long An (xã Long An, huyện Long Thành) xây dựng từ trước năm 1975, lấy nước từ suối Bưng Môn để cung cấp nước sản xuất cho hơn 400 ha lúa và hoa màu trong khu vực, hiện vẫn hoàn thành sứ mạng.
Đó là chưa nói, thực tế diện tích tưới mà Cty KTTL khảo sát sau khi nhận bàn giao, chỉ còn hơn 1000ha, “bốc hơi” gần 800 ha so với thiết kế dự an.
Một cán bộ Cty KTTL than rằng, mai mốt này, huyện Long Thành cơ bản sẽ trở thành địa bàn công nghiệp với sân bay quốc tế, đường cao tốc, QL15 mở rộng, đường tránh Biên Hòa-Long Thành-Dầu Giây, đường xe lửa từ Biên Hòa đi Vũng Tàu… Như vậy, diện tích đất nông nghiệp sẽ còn bao nhiêu-nếu không nói là mất trắng?
Thế mà, khi lập dự án công trình hồ Cầu Mới, người ta đã nêu khẩn bách rằng “…Đối với sản xuất nông nghiệp trên địa bàn hai huyện Long Thành, Nhơn Trạch, đòi hỏi lớn về nước tưới, nhằm đảm bảo khai thác tối đa hiệu quả tiềm năng nông nghiệp của khu vực…”
Phục vụ công nghiệp dân sinh: chưa…bõ
Trong thiết kế hồ Cầu Mới, nhiệm vụ thứ 2 của dự án là cung cấp 85.000m3 nước cho KCN, khu dân sinh khu vực Long Thành, Nhơn Trạch (dọc trục lộ QL51) tính đến nhu cầu năm 2010.
Tuy nhiên theo Cty KTTL, năm 2008 hồ có cấp “chút đỉnh” cho Cty Vedan VN, năm nay, chưa có ai mua nước, dù chỉ còn 1 năm nữa là tới…2010. Các Cty khác như Cty Formosa thì đang dùng nước từ đập Long An. Nhà máy giấy Tân Mai chỉ mới đang chuẩn bị di dời từ phường Thống Nhất (TP. Biên Hòa) về Long Thành, còn lâu mới có nhu cầu mua nước.
Nếu Vedan VN (hiện thu hẹp sản xuất nên chỉ nhu cầu khoảng 12.000m3 nước.ngày đêm) và Formosa chuyển sang mua nước từ hồ Cầu Mới, cũng không “bõ bèn” với năng lực thiết kế của cái hồ giá 330 tỷ đồng.
Riêng khu dân cư dọc theo hai bên QL 51 khó có thể hưởng lợi từ nước hồ Cầu Mới. Bởi cho đến nay, dự án mở rộng QL 51 chuẩn bị triển khai xây dựng, nên việc giải toả, di dời dân là không tránh khỏi.330 tỷ đồng đổ ra để chưa phát huy hiệu quả sau 1 năm vận hành, đã là lãng phí? Chưa hết, bởi gần 224 tỷ đồng /330 tỷ được huy động từ vốn trái phiếu tỉnh Đồng Nai trong 5 năm, Nhà nước còn phải gánh lãi suất (8,5%) cả chục tỷ đồng mỗi năm.
Hồ chứa nước phải xin xả nước…
Sau hơn 3 năm thi công ( tháng 10.2004) hồ Cầu Mới đã hoàn thành và được Sở NN- PTNT Đồng Nai và Ban quản lý dự án NN-PTNT bàn giao cho Cty TNHH một thành viên khai thác công trình thủy lợi Đồng Nai (Cty KTTL) để đưa vào quản lý, khai thác từ tháng 4.2008.
Nhiệm vụ quan trọng thứ nhất của hồ để có thể đổ ra 330 tỷ đồng xây dựng theo phê duyệt của Bộ NN-PTNT (quyết định 1685 ngày 8.5.2000) là tưới cho 1.810 ha đất nông nghiệp ở huyện Long Thành và Nhơn Trạch. Oái oăm hơn, người ta đổ hàng trăm tỷ “tậu trâu” nhưng lại chưa “sắm được thừng”, khi đến thời điểm này, dù đã vận hành khai thác gần 1 năm, hồ lại chưa có hệ thống kênh mương để dẫn nước tưới tiêu. Từ đó dẫn đến một nghịch lý khác, đơn vị quản lý phải xả nước để bảm bảo an toàn cho hồ và tránh ngập lụt, chẳng khác gì “đốt tiền” đi.
Dẫn chúng tôi đi khảo sát hồ tại tuyến V (sức chứa 9 triệu m3) và tuyến VI (21 triệu m3), ông Trần Xuân Trung (trưởng trạm khai thác thủy lợi huyện Long Thành- thuộc Cty KTTL) nói “Từ tháng 7 năm ngoái đến nay, lượng nước trên hồ lúc nào cũng đầy ắp; bên cạnh đó, nguồn suối Quýt và suối Cả từ trên cao vẫn liên tục đổ về nên nếu không xả thì vào mùa mưa tới rất dễ xảy ra ngập lụt! Hiện nay chúng tôi phải xả mỗi giây 1m3/tuyến 5 và 2,8m3/tuyến 6. Tổng cộng là 3,8m3/giây cho toàn bộ khu vực hồ. Song khối lượng xả cũng chỉ ngang bằng với nước từ đầu nguồn về, nên Cty KTTL đang kiến nghị với UBND tỉnh và Sở NN-PTNT cho xả mỗi giây tăng gấp 2 lần. Nếu được phép xả thêm thì vào mùa mưa tới, khả năng vận hành của hồ mới đảm bảo an toàn, không bị xảy ra ngập úng ở những vùng trũng vì xả thải!”.
Mặt khác, theo ông Trung, trong khu vực tưới tiêu của hồ Cầu Mới, trước khi có hồ, thì đập Suối Cả (xã Long Phước, huyện Long Thành) đã đủ nước tưới cho 320ha. Đến nay cũng vậy, hệ thống thủy lợi ở đây vẫn đảm bảo tưới tiêu cho toàn bộ diện tích đất lúa trong xã, trong 2 vụ, hồ Cầu Mới chỉ làm nhiệm vụ “tiếp ứng” trong mấy tháng mùa khô. Tương tự, đập Long An (xã Long An, huyện Long Thành) xây dựng từ trước năm 1975, lấy nước từ suối Bưng Môn để cung cấp nước sản xuất cho hơn 400 ha lúa và hoa màu trong khu vực, hiện vẫn hoàn thành sứ mạng.
Đó là chưa nói, thực tế diện tích tưới mà Cty KTTL khảo sát sau khi nhận bàn giao, chỉ còn hơn 1000ha, “bốc hơi” gần 800 ha so với thiết kế dự an.
Một cán bộ Cty KTTL than rằng, mai mốt này, huyện Long Thành cơ bản sẽ trở thành địa bàn công nghiệp với sân bay quốc tế, đường cao tốc, QL15 mở rộng, đường tránh Biên Hòa-Long Thành-Dầu Giây, đường xe lửa từ Biên Hòa đi Vũng Tàu… Như vậy, diện tích đất nông nghiệp sẽ còn bao nhiêu-nếu không nói là mất trắng?
Thế mà, khi lập dự án công trình hồ Cầu Mới, người ta đã nêu khẩn bách rằng “…Đối với sản xuất nông nghiệp trên địa bàn hai huyện Long Thành, Nhơn Trạch, đòi hỏi lớn về nước tưới, nhằm đảm bảo khai thác tối đa hiệu quả tiềm năng nông nghiệp của khu vực…”
Phục vụ công nghiệp dân sinh: chưa…bõ
Trong thiết kế hồ Cầu Mới, nhiệm vụ thứ 2 của dự án là cung cấp 85.000m3 nước cho KCN, khu dân sinh khu vực Long Thành, Nhơn Trạch (dọc trục lộ QL51) tính đến nhu cầu năm 2010.
Tuy nhiên theo Cty KTTL, năm 2008 hồ có cấp “chút đỉnh” cho Cty Vedan VN, năm nay, chưa có ai mua nước, dù chỉ còn 1 năm nữa là tới…2010. Các Cty khác như Cty Formosa thì đang dùng nước từ đập Long An. Nhà máy giấy Tân Mai chỉ mới đang chuẩn bị di dời từ phường Thống Nhất (TP. Biên Hòa) về Long Thành, còn lâu mới có nhu cầu mua nước.
Nếu Vedan VN (hiện thu hẹp sản xuất nên chỉ nhu cầu khoảng 12.000m3 nước.ngày đêm) và Formosa chuyển sang mua nước từ hồ Cầu Mới, cũng không “bõ bèn” với năng lực thiết kế của cái hồ giá 330 tỷ đồng.
Riêng khu dân cư dọc theo hai bên QL 51 khó có thể hưởng lợi từ nước hồ Cầu Mới. Bởi cho đến nay, dự án mở rộng QL 51 chuẩn bị triển khai xây dựng, nên việc giải toả, di dời dân là không tránh khỏi.330 tỷ đồng đổ ra để chưa phát huy hiệu quả sau 1 năm vận hành, đã là lãng phí? Chưa hết, bởi gần 224 tỷ đồng /330 tỷ được huy động từ vốn trái phiếu tỉnh Đồng Nai trong 5 năm, Nhà nước còn phải gánh lãi suất (8,5%) cả chục tỷ đồng mỗi năm.
Ngô Sơn
0 Bình luận
Đăng nhận xét